|
 Być może żadna inna kultura zbożowa nie przyniosła ludziom tyle smutku i cierpienia, jak ryż. Sto lat temu monarchowie wydali dekrety zabraniające siewu ryżu. Miasta i wsie od nieszczęsnych plantacji odgradzały, jak od zarazy, kilometrowe bariery sanitarne.
Ale pomimo niezliczonych problemów ludzie nie mogli zrezygnować ze swojej ulubionej rośliny. Żywi się nim połowa ludzkości. W końcu to ta uprawa daje najwyższy plon wśród upraw zbożowych. A czasem nawet dwa lub trzy zbiory. Do tego trzeba dodać, że w ziarnie ryżu jest więcej skrobi niż w jakimkolwiek innym zbożu.
Oczywiście na próżno obwiniano sam ryż. Winowajcą byli siewcy ryżu, którzy nie przestrzegali zasad bezpieczeństwa na polach. Ryż jest kulturą wodną. Wielu dzikich krewnych ryżu to mieszkańcy brzegów rzek, wysp, a nawet bagien. Uprawiany ryż należy zalać wodą, a pole zamienia się w płytką wodę. Woda dobrze się nagrzewa i stwarza idealne warunki dla komara anopheles. Jeśli wpuścisz wodę na pole ryżowe bez normy, rozleje się ona na okoliczne ziemie i zamieniają się w bagna. Tam też pojawia się malaria.
Włochy są szczególnie znane z lęgowisk malarii. To tam wydano najsurowsze dekrety przeciwko uprawie ryżu. Ale w 1909 roku próbowali porównać, o ile wyższy wskaźnik śmiertelności Włochów na obszarach upraw ryżu niż w pozostałych Włoszech. Liczby były oszałamiające: wszystko okazało się odwrotne. „Ten okropny ryż” nie zwiększał częstości, ale ją zmniejszał. W samej ryżowej prowincji Nawarra tylko dwie osoby na sto tysięcy zmarły na malarię, a we Włoszech - czternaście! 70 lat temu, kiedy w Nawarrze zasiano mało ryżu, co dziesiąty miał malarię, aw 1911 roku prawie nie było takich pacjentów!
Tak więc, przy ostrożnym, kompetentnym obchodzeniu się z wodą, ryż nie sprawia żadnych problemów. Jednak jej uprawianie również nie jest łatwym zadaniem. Z tej okazji w Wietnamie wciąż opowiada się jedną historię, która wydarzyła się w starożytności. 50 mil od Hanoi, w wiosce La Wan, nagle zaczęli zbierać wspaniałe zbiory ryżu. Lawanianie nie wyjawili swojej tajemnicy, ale sami wiedzieli, że zawdzięczają swój dobrobyt chłopowi Ba-Hen. Ta sama metoda wzbogacania pól była bardzo prosta. Wrzuciła azolla wodną paproć do wody. Rośnie w płytkich wodach ryżu. Anabena, konkubina Azolli, przyswoiła azot atmosferyczny, wzbogacając nim zbiornik.
Teraz tajemnica azolli została już ujawniona * Odkryto ją również na polach ryżowych we Włoszech. Ponadto Włosi nie wrzucali celowo niczego do wody. Zapłodnili je guano - ptasimi odchodami. Ptaki złapały gdzieś azolę, zmieszały się z odchodami i dostały się na plantację. Chłopi zauważyli ten związek ze zbiorami ryżu i nazwali azolla guano grass.
Generalnie ptaki biorą najbardziej aktywny udział w życiu ryżu. Szczególnie dziki śnieg gęsi... Przybywają z północy, z kanadyjskiej Arktyki i zatrzymują się na zimę u wybrzeży Zatoki Meksykańskiej, na równinach Teksasu i Luizjany. Jeszcze przed latami trzydziestymi rozciągały się tu prerie, lśniły bagna, a wzdłuż brzegów rzek górowały dęby oplecione hiszpańskim mchem - tillandsia. Teraz wszystko przepadło. I preria.
A wraz z nimi dzikie zioła. Prerie zaorano, podlewano i zasiano ryż.
To trudny czas dla gęsi śnieżnych. Nie ma tu smacznej trawy z piór, dzikiego prosa, kaczych bulw ziemniaka. Jednak gęsi znalazły wyjście.
Przeszli na rys. Można sobie wyobrazić smutne konsekwencje takiej zmiany. Rolnicy nie byliby zadowoleni z pasożytnictwa gęsi. I podjęliby kroki w celu ochrony plantacji ryżu, gdyby nie jedna ważna okoliczność. Gęsi nie szkodzą ryżu. Tylko w wyjątkowych przypadkach pędy są wyciągane. Żywią się padliną.
A ponieważ padlina przysparza rolnikom wielu niepotrzebnych kłopotów, pomoc gęsi jest dla nich bardzo przydatna.
Z kolei obserwatorzy ptaków próbowali uchronić gęsi śnieżne przed krytyką. Ryż jest specjalnie wysiewany w jednym z rezerwatów. I sporo. Zajmują około dziesięciu procent powierzchni. Mówi się, że rolnicy zaczynają mieć pretensje do obserwatorów ptaków za odwracanie uwagi gęsi od zbierania padliny. Drzewiasty kaczki nie pasowały do świata ryżu tak naturalnie jak gęsi. Żywią się sadzonkami ryżu i umierają, będąc zatrutymi pestycydami, którymi rolnicy zalewają swoje uprawy. Jednak dla samego ryżu kaczki są również bardziej korzystne niż szkodliwe. W Uzbekistanie hodowcy ryżu dowiedzieli się: jeśli nie ma zbyt wielu kaczek, nie więcej niż 25 sztuk na hektar, to nawet zwiększają plon. Nie ma potrzeby nawożenia gleby i spulchniania jej po kaczkach.
Robią to sami.
W północnym Wietnamie żurawie antygoniowe lubią osiedlać się na polach ryżowych. Miejscowi nie przeszkadzają dźwigom ani nie wypędzają ich z pól. Oni z kolei tak przyzwyczajają się do swoich właścicieli, że w sąsiednich ogrodach pełnią rolę psów stróżujących.
Bądźmy jednak obiektywni. Istnieją również przykłady przeciwne. W Indiach ptaki tkackie, podobnie jak wróble domowe, gromadzą się na polach ryżowych, tylko dziób jest grubszy, a ogon krótszy. Tkacze gniazdują na palmach rosnących na obrzeżach pól. Stamtąd lecą stadami. Próbowali strzelać, ale tkacze szybko przyzwyczaili się do strzelaniny i przestali zwracać na nią uwagę. Jedyne, co ich przeraża, to dźwięk pustych puszek.
Mała mysz odniosła szczególne sukcesy w zbiorze ryżu. Swobodnie wspina się po pniu, jak monter na słupie telegraficznym. Łodyga nie zgina się. Mysz waży tylko sześć gramów, nieco więcej niż miedziany grosz.
Dotarłszy do wiechy, przylega tylnymi łapami do podpory i pomaga ogonem. Przednie nogi są wolne. Podtrzymują ziarno, aby się nie budziło. Zbiór odbywa się cicho, bez hałasu. Szczury to inna sprawa. Kiedy zaczęli siać ryż w Primorye, szczury zniknęły. Wcześniej nie znaleziono ich ani na jeziorze Khanka, ani na bagnach Santa Kheza. Teraz wszystkie tamy zostały zaludnione. Gdy tylko zajdzie słońce, natychmiast zaczyna się paskudny pisk. Wrzucanie hałaśliwie do wody. Ryż jest ich głównym pożywieniem. Jeśli nie wystarczy, do obiadu dodaje się świece, papier, młode pisklęta i kurczaki.
Połowa świata je ryż. A jednak w niektórych krajach są od tego nadmiernie uzależnieni. Na przykład w Japonii w niektórych wioskach w łagodnym sezonie letnim mieszkańcy jedzą czasami cztery kilogramy ryżu. W święta, a zwłaszcza podczas obchodów Nowego Roku, w najbardziej widocznym, najbardziej honorowym miejscu w domu znajduje się wzgórze ciastek ryżowych - kagamimochi. Są uważane za symbol dobrego samopoczucia i powodzenia. Pisarz-dyplomata N. Fedorenko mówi, że pod koniec obchodów Nowego Roku, do 11 stycznia, ciasta wysychają tak bardzo, że trzeba je zgnieść młotkiem. Kawałki są zbierane i ponownie gotowane z ... ryżem!
Konsekwencje takiej preferencji nie wpływają natychmiast, ale bardziej smutny jest wynik. Profesor emerytowany z Tohoku University M. Kondo powiedział to na konferencji poświęconej długowieczności. Preferowane i jeszcze bardziej obfite spożywanie ryżu we wszystkich przypadkach bez wyjątku zapobiega długowieczności. Pojawia się przedwczesne starzenie się. Do takiego wniosku profesor doszedł po dokładnym przestudiowaniu życia chłopów z 700 japońskich wiosek. Ci Japończycy, którzy woleli warzywa od ryżu, mieli znacznie lepsze zdrowie.
A teraz zupełnie inny ryż - ryż wodny. Aby uniknąć nieporozumień, dokonam rezerwacji. Nasz zwyczajowo zasiewany ryż jest również wodnym mieszkańcem, chociaż istnieją odmiany suchej ziemi, które rosną bez wody. Podczas powodzi zasiany ryż ma czas urosnąć, gdy woda podnosi się. Czasami pędzi w górę z prędkością jednego centymetra na godzinę i daje plon z trzymetrową warstwą wody! Następnie trzeba go kosić sierpami, pływając na łodziach. W przybliżeniu w ten sam sposób usuwa się tsitsaniya.
Pochodzi z Kanady. Kanadyjczycy kochają dziki ryż znacznie bardziej niż zwykły ryż. Podawany jest w najlepszych hotelach. W menu to danie jest wymienione jako śniadanie kanadyjskie. Ugotowane ziarna zitsanii układane są na talerzu, przykryte owocami i polane kwaśną śmietaną i miodem.
Gdy plotka o ryżu kanadyjskim dotarła do Rosji, jako pierwsi zdecydowano się na jego wyhodowanie jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku klasyka polowania L. Sabaneeva. Jednak bez względu na to, ile zasiałem, nic nie wyszło. A zabawa w wodzie, o której marzył o karmieniu, została bez uczty. Inni eksperci również próbowali. Nie licząc na przypadkowe nasiona, zamówili je w znanej na całym świecie firmie Vilmorin we Francji. Vilmorin wysłał nasiona z gwarancją. Niestety, tym razem gwarancja nie zadziałała. Nie wykiełkowały też nasiona Wilmoren.
Prawdopodobnie właśnie wyschły, zdecydował korespondent, który pisał do Vilmorina, ponieważ cicania to roślina wodna, a jej nasiona są przechowywane w wodzie.
W 1908 r. Napisał do swojego kolegi, F. Krysztafowicza, który zbierał informacje dla magazynu agronomicznego w Nowym Świecie: „Zdobądź przynajmniej kilka ziaren, ale tylko z dna jeziora. I wyślij je do mnie w wodzie. Może przeżyją. "
Krysztafowicz wyobraził sobie, jaką pracę będzie kosztować ta prośba. Przejedź przez kontynent do Kanady, znajdź staw z tsitsaniya, rób dziury i szukaj ziaren zakopanych w mule pod lodem! Myślał i nie odważył się ... I opisał całą tę historię w swoim dzienniku.
Notatka została odczytana przez zoologa profesora V. Generozova. Podekscytowałem się. Tyle darmowego jedzenia pod lodem! Możesz rozmnażać się na jeziorach i karmić głodnych braci ptactwa wodnego! I przy pierwszej okazji pojechał do Kanady. Zebrane nasiona. Wlany do butelki. Wypełniony wodą. I wysłał go do magazynu „Nasze polowanie”. Ziarna dali studentom Piotrogrodzkiego Instytutu Leśnictwa. Poszli ćwiczyć nad jeziorem Belye i tam dokonali pierwszego siewu.
Jezioro było daleko od stolicy - 130 kilometrów. Nie udało się tam dotrzeć po raz drugi. A jezioro Velye zostało zapomniane na wiele lat. Tylko łowca, któremu powierzono opiekę nad uprawami, wiedział, jakie bogactwa przybyły na północne ziemie. W pierwszym roku ryż wzrósł w gęstej ścianie. Myśliwy zebrał dwa funty ciężkiego zboża i nakarmił nim wielką świnię.
Trzydzieści lat później, już pod panowaniem sowieckim, ponownie przypomnieli sobie o tsitsaniya. Okazało się, że tsitsaniya nie tylko nie zamarzła, ale znacznie rozszerzyła swoje pozycje. Zajmował teraz 100 hektarów. Komisja zebrała nasiona i wysłała je do gospodarstw łowieckich w regionie moskiewskim, Kostromie i Baszkirii. Ryż wodny mocno osiadł nawet w pobliżu Irkucka.
A. Smirnov. Wierzchołki i korzenie
|
