|
 Starożytni mieszkańcy Hellady mieli zabawny zwyczaj. Wlej olej roślinny na głowy gości. A gość nie był obrażony. Wręcz przeciwnie, był bardzo zaszczycony. Im więcej nalewasz, tym lepiej się czułem (im więcej nalewasz, tym bardziej szanujesz!). Podczas uroczystych uroczystości namaszczano olejem głowy najwybitniejszych gości. A nawet królów.
Lily z pewnością nie jest na próżno. Uważano, że olejek wzmacnia włosy, odmładza skórę głowy. I nie tylko głowy. Na Bliskim Wschodzie iw Afryce, kiedy tylko było to możliwe, masowali całe ciało. Jednak wielu zachowało ten rytuał do dziś.
Oczywiście trudno nam sobie wyobrazić, jak można chodzić z olejem. Wszyscy będziecie lepcy, ubrania będą się kleić. I nawet plamy pozostaną. Był jednak jeden śmiałek iw 1976 roku postanowił spróbować na sobie arabskiego rytuału. Od jakiegoś czasu namaszczał się olejem i przekonał się, że nie utrzymuje się on na skórze, ale natychmiast się wchłania. Dzięki temu ciało nie staje się lepkie i tłuste. Wręcz przeciwnie, staje się aksamitny, elastyczny i bardzo świeży.
Od niepamiętnych czasów oliwę uważano za najlepszy olej roślinny. I najbardziej przydatne. Nic dziwnego, że podjęto tak wiele prób wyhodowania drzewa oliwnego (drzewa oliwnego), na którym nie rosło. Brytyjczycy próbowali to zatwierdzić na swoich wyspach. Dobrze się zakorzenił. Kwitnął luksusowo. Ale to nie przyniosło owoców. W wilgotnym klimacie mglistego Albionu pyłek zamoczył się i zapylanie zostało zakłócone. Brytyjczykom, praktycznym ludziom, udało się wykorzystać lądowania w innym celu. Zamienili je w swoje ulubione żywe ogrodzenia. Ale niestety nie można było zdobyć ropy. Ich błąd powtórzyli Amerykanie na Florydzie. Półwysep Floryda też jest mokry. To samo zawstydzenie wyszło z owocami. Wydaje się, że Amerykanie nie byli zainteresowani żywymi płotami.
To prawda, że Amerykanie nie mieli dużego zapotrzebowania na własną oliwę z oliwek. Europa zaopatrzyła Nowy Świat w ten produkt w dużych ilościach. Ale rozpoczęła się druga wojna światowa. Ropa z Europy nie przyszła. Zastąpiono go tańszymi odmianami. I nagle, w pierwszych latach powojennych, znów zabłysnął na rynku amerykańskim. Na etykietach widnieje napis „20% oliwy z oliwek”. Eksperci pobrali próbkę i powiedzieli: „Trudno w coś uwierzyć, nic poza podróbką!”. I wysłali go do laboratorium do analizy.
Istniał bardzo precyzyjny sposób, aby to zdefiniować. Oliwa z oliwek zawiera specjalną substancję - skwalen. W innych olejach to za mało. Analiza uzasadniła przekupni. Nowy produkt zawiera tyle samo skwalenu, ile powinno. Koneserzy byli zagubieni. I wtedy, całkiem przypadkowo, dowiedzieli się, że pewna gangsterska firma kupuje skwalen, który pozostaje niepotrzebnym odpadem w fabryce witamin. Dlaczego warto kupować? Na pewno nie do mieszania z olejem roślinnym? Chemicy potajemnie oznaczyli skwalen nieszkodliwym kwasem i odkryli podróbkę. W mieszance nie było ani jednego grama oliwy z oliwek.
Oczywiście oliwka słynie nie tylko z oliwy. Jej owoce, oliwki, z których tłoczona jest oliwa, są same w sobie bardzo smaczne. Nie tylko ludzie je uwielbiają. Ptaki też. Drozdy i sroki lubią tłuste, soczyste mięso. Wyrzucają kamień i dzięki temu działają jak siewcy drzew oliwnych. Sękate ptaki postępują odwrotnie. Zjadają kość. Są mało przydatni dla plemienia oliwek. Myszy również specjalizują się w kościach.
Jest jeszcze jedna, trzecia przydatność oliwy. Przeżywa tam, gdzie gleba jest sucha jak kamień i gdzie nie rośnie żadne inne drzewo. Jeśli jedziesz z lotniska w Baku do miasta, to droga przebiega przez taki suchy, jałowy teren. Ziemia jest sucha i słona. Oliva też tu pomaga. Jest jedynym drzewem liściastym, które może żyć prawie bez wody. Jego szarawe, zakurzone liście mogą nie być zbyt piękne, ale doskonale znoszą ostry blask promieni słonecznych.
Cała moc oliwki, być może, nie tylko w liściach, ale także w korzeniach. Żadne drzewo nie ma takich korzeni.Są jak splątana kula o gigantycznych wymiarach i zawsze zdumiewają podróżnicy, gdy wiatr ich odsłonił, zdmuchując ziemię spod podstawy drzewa. Dzięki tak udanej konstrukcji drzewo oliwne zatrzymuje wilgoć od sąsiadów. Starożytni wiedzieli o tym i nigdy nie odważyli się zasadzić w winnicach drzewa kochającego suchość. W przeciwnym razie pozostawiono bez winogron. Zamiast oliwki zasadzono drzewo figowe. Gęsty namiot z liści drzewa figowego, choć zasłaniał światło winorośli, ale chronił przed upałem i zachowywał niezbędną wilgoć.
Świat zbiera bardzo mało oliwek. Zbiera jeszcze mniej oleju. Gdyby podzielili się między mieszkańców planety, każdy dostałby po pół butelki. Jeśli spojrzysz na mapę, nietrudno zauważyć ciekawą rzecz. Lwia część oliwek rośnie wzdłuż wybrzeży Morza Śródziemnego. Najbardziej odpowiedni jest tu klimat dla drzewa o szarych liściach. Większość oliwek zbiera się we Włoszech i Hiszpanii. I jedzą ich tam więcej niż w innych krajach. Posolony. Konserwowy. Spożywane są z chlebem i winem. Nawet ser jest nasączony oliwą z oliwek. To ten sam ser La Manche, który powstał w czasach Don Kichota. Od tego czasu wcale się nie zmienił.
A. Smirnov. Wierzchołki i korzenie
Czytaj teraz
Wszystkie przepisy
|
